Błędy na budowie to chleb powszedni, jeśli brakuje nam wiedzy i umiejętności. Co jeśli nie zapewnisz odpowiedniej wentylacji elewacji? Czym jest elewacja wentylowana?
Pisaliśmy już o błędach podczas izolacji fundamentów czy o złym gatunku betonu na wylanie stropu. Wizytówką jednak nie jest to, czego nie widać, a to co widać na pierwszy rzut oka po przyjeździe na naszą posesję. Ładna elewacja to klucz to dobrej prezentacji naszego domu.
Jednak i elewację można zepsuć. Nie mówimy tutaj o aspekcie wizualnym – to zawsze jest kwestią gustu. Jednak brak odpowiedniej wentylacji elewacji może sprawić, że pieniądze, które zainwestowaliśmy będą wyrzucone w błoto. Na pomoc może przyjść stosunkowo nowe pojęcie budowlane, jakim jest elewacja wentylowana. Czym jest, jakie są skutki jej stosowania oraz dlaczego może być lepszą opcją od tradycyjnego ocieplenia? Na te pytania spróbujemy odpowiedzieć w poniższym tekście.
Co to jest elewacja wentylowana?
Fasada wentylowana to system okładzinowy stosowany na zewnątrz budynku. Zapewnia on przepływ powietrza pomiędzy warstwą izolacyjną a zewnętrzną okładziną budynku. W konstrukcji takiej elewacji znajduje się szczelina wentylacyjna, która umożliwia swobodny przepływ powietrza. To klucz do odpowiedniego odprowadzania wilgoci gromadzącej się w warstwach ścian.
Odpowiednio wykonana elewacja wentylowana zapewnia wyższą efektywność cieplną budynku, co przekłada się na mniejsze koszty ogrzewania lub chłodzenia budynku. Uniwersalność wykończenia okładziny elewacyjnej przynosi szeroki wybór materiałów, które pozwalają na dopasowanie do stylu naszego budynku.
Budowa elewacji wentylowanej
Elewacja wentylowana składa się z kliku warstw, z czego tą kluczową jest właśnie szczelina wentylacyjna. System elewacji wentylowanej w ten sposób nie tylko odprowadza wilgoć, ale także chroni nasze ściany przed nasiąkaniem. Zapobiega to kondensacji pary wodnej, co chroni fasady wentylowane przez rozwojem pleśni, a równocześnie zabezpiecza warstwę termoizolacji przed uszkodzeniami spowodowanymi wilgocią.
System elewacji wentylowanej jest złożony z:
podkonstrukcji (może to być podkonstrukcja drewniana, aluminiowa czy metalowa lub stal nierdzewna);
warstwy izolacyjnej (zazwyczaj jest to styropian lub wełna);
warstwy zewnętrzna (ozdobna i chroniąca przed warunkami atmosferycznymi).
System elewacji wentylowanej składa się ze szkieletu ramowego, tzw. rusztu, do którego mocowany jest styropian czy wełna. Układ rusztu tworzy ok. 3 centymetrową szczelinę dla stałej cyrkulacji powietrza. Całość przykrywa okładzina zewnętrzna, która może być wykonana z paneli kompozytowych, płyt ceramicznych, drewnopodobnych płyt HPL, płyt włóknocementowych, tworzyw sztucznych, drewna (deski) czy kamienia lub betonu architektonicznego. To ta warstwa, która nadaje naszej elewacji ostatecznego wyglądu.
Montaż elewacji wentylowanej
Sam montaż elewacji wentylowanej nie jest skomplikowany, dlatego jest tak ceniony w branży budowlanej. Fasady wentylowane mocuje się za pomocą kotwy i pręta gwintowanego lub na profilach. Najpierw montowany jest ruszt, który można wykonać ze stali lub aluminium (zwłaszcza w budynkach murowanych), a następnie w sposób kontrolowany układa się wełnę lub styropian między systemowe listwy. W wielu przypadkach wykorzystuje się system podkonstrukcji drewnianej, zwłaszcza w domach wykonanych właśnie z tego materiału.
Ważne, by zastosować przekładki termoizolacyjne, które eliminują ryzyko powstania mostków termicznych, a więc ograniczamy potencjalne straty ciepła. Następnie mocowany jest element wykończeniowy według gustu i wybranego materiału. Konstrukcja elewacji wentylowanej jest zatem prosta, ale zarazem skuteczna.
Ile kosztuje m2 elewacji wentylowanej?
Koszt elewacji wentylowanej uzależniony jest od kilku czynników, które wpływają na końcową cenę realizacji.
Czynniki wpływające na koszt:
rodzaj okładziny zewnętrznej – panele kompozytowe, ceramika czy kamień mają różne ceny, co bezpośrednio wpływa na końcowy koszt;
koszt robocizny – w zależności od regionu i doświadczenia wykonawcy, cena za montaż może się różnić;
izolacja termiczna – wybór wełny czy styropianu wpływa na koszt całego systemu;
skomplikowanie projektu – im bardziej niestandardowy budynek (np. z wieloma załamaniami czy nieregularnymi kształtami), tym wyższy koszt montażu.
Przeciętny koszt elewacji wentylowanej waha się między 250 a 400 zł za m², jednak może być wyższy w przypadku zastosowania ekskluzywnych materiałów, takich jak kamień naturalny czy wysokiej klasy panele kompozytowe.
Przykładowe koszty w zależności od zastosowanego materiału:
Panele kompozytowe: 250–350 zł/m2
Ceramika: 300–400 zł/m2
Drewno: 350–450 zł/m2
Kamień naturalny: 400–600 zł/m2
Warto pamiętać, że inwestycja w fasadę wentylowaną to wydatek, który zwraca się w dłuższej perspektywie dzięki niższym kosztom utrzymania budynku i większej trwałości całego systemu.
Co jeśli nie zapewnisz odpowiedniej wentylacji elewacji?
Fasady wentylowane są tak zaprojektowane, by między warstwą izolacji a okładziną elewacyjną znajdowała się szczelina umożliwiająca przepływ powietrza. Pozwala ona na odprowadzenie nadmiaru wilgoci, chroniąc nasze ściany przed skutkami jej nagromadzenia. A jakie są te skutki? Wilgoć, która nie ma możliwości ujścia, zaczyna osiadać na elementach konstrukcyjnych, co sprzyja rozwijaniu się pleśni i grzybów, ale także – w dłuższym okresie – przyspiesza korozję materiałów budowlanych.
Ta degradacja dotyczy nie tylko murów, których nie widać, ale brak odpowiedniej wentylacji może uszkodzić naszą elewację. Materiały stosowane na elewację, w szczególności drzewo i tynki cienkowarstwowe, są bardziej podatne na zniszczenie.
Problemy, które wynikają z nieodpowiedniej wentylacji często stają się widoczne stosunkowo szybko. Zacieki i łuszczenie się tynku, pęcherze, pękania. Naprawa może wiązać się z dużym kosztem, jeśli problem zostanie zignorowany.
Nie sposób ominąć szerokiego tematu ocieplenia naszego domu. Elewacja, która gromadzi wilgoć, traci swoje właściwości izolacyjne. W efekcie tego, nasz dom wymaga “mocniejszego” dogrzewania, co przekłada się na rosnące koszty ogrzewania zimą, ale także chłodzenia latem. Wilgoć w materiałach izolacyjnych powoduje ich znaczne osłabienie, cały system traci na efektywności, a nie o to chodzi w idei energooszczędnych budynków.
Elewacja wentylowana a tradycyjne ocieplenie domu
Tradycyjne ocieplenie jest tańsze w instalacji, ale także szybsze w samej realizacji. Jednak to elewacja wentylowana zapewnia nam lepszą regulację wilgotności dzięki ciągłej wymianie powietrza. Aspekt estetyczny także przemawia za fasadą wentylowaną – to tutaj znajdziemy szeroki zakres wykończeń. Elewacja wentylowana to także skok to wyższej efektywności energetycznej, co w przypadku energooszczędnego domu, będzie miało duże znaczenie.
Ostateczny wybór elewacji powinien być oparty na indywidualnych potrzebach i specyfice budynku. Doświadczeni wykonawcy Energetycznego Projektu pomogą wybrać najlepszą z opcji, a w razie potrzeby – wykonają montaż elewacji wentylowanej w sposób fachowy i prawidłowy.
Coraz więcej inwestorów decyduje się stosować elewację wentylowaną jako rodzaj wykończenia i izolacji ze względu na liczne korzyści, takie jak trwałość, energooszczędność i estetyka. W budownictwie mieszkaniowym oraz komercyjnym fasady wentylowane zyskują uznanie jako nowoczesne, funkcjonalne i przyjazne środowisku rozwiązanie. Dzięki ich uniwersalności oraz efektywności cieplnej mogą sprostać wymaganiom zarówno osób poszukujących oszczędności, jak i tych, którzy stawiają na najwyższą jakość wykończenia.
Inwestując w fasadę wentylowaną, nie tylko podnosisz wartość swojej nieruchomości, ale także dbasz o środowisko naturalne oraz komfort życia mieszkańców. Wybierając to rozwiązanie, masz pewność, że Twój dom będzie chroniony przed negatywnymi skutkami wilgoci, a jego wygląd pozostanie atrakcyjny na wiele lat.
Q&A
Jaka wełna do elewacji wentylowanej?
Do fasady wentylowanej można zastosować wełnę mineralną skalną, jak i szklaną o odpowiedniej średniej gęstości, by uzyskać wymaganą klasę odporności. Fasada wentylowana może zostać zaizolowana również odpowiednio dobranym styropianem.
Jaka grubość wełny mineralnej na elewacji wentylowanej?
Grubość wełny mineralnej powinna być uzależniona od specyfiki budynku, wymogów oraz warunków klimatycznych. Standardowa grubość wełny mineralnej na fasadzie wentylowanej waha się w granicach 10-20 cm. Zazwyczaj stosuje się formę płyt izolacyjnych, jednak wełna w postaci rolek także znajduje zwolenników.
Czym jest okładzina wentylowana?
To zewnętrzna warstwa elewacji wentylowanej, która oddzielona jest od izolacji szczeliną powietrzną. Może być wykonana z wielu materiałów m.in. desek, betonu architektonicznego czy płyt kompozytowych. Okładzina wentylowana chroni naszą izolację przed warunkami atmosferycznymi, takimi jak działanie wiatru, gorące powietrze czy deszcz i śnieg.
Gdzie sprawdzi się elewacja wentylowana?
Ten rodzaj fasad może sprawdzić się w każdym budownictwie – od nowych do starych budynków, murowanych, o konstrukcji żelbetowej czy szkieletowej. Jej konstrukcja powstała z myślą o zapewnieniu trwałości, ochrony przed wilgocią i efektywności energetycznej. Dzięki uniwersalności tego rozwiązania, system elewacji wentylowanej można zastosować zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i komercyjnych.
